Liên tục lắng nghe dù gay gắt

Trong bối cảnh các bộ, ngành liên tục có những buổi gặp mặt, tiếp xúc DN để có những cải thiện thủ tục hành chính mạnh mẽ hơn, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã phối hợp cùng Bộ Xây dựng tổ Hội nghị lắng nghe khó khăn, vướng mắc và đề xuất giải pháp tháo gỡ về cơ chế, chính sách trong đầu tư xây dựng cơ bản vào sáng 29/3 tại Hà Nội.

Sự kiện này càng gây được chú ý và thu hút sự tham dự của đông đảo cộng đồng DN trong lĩnh vực xây dựng khi đích thân vị tư lệnh ngành – Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà tham dự và phát biểu chỉ đạo.

Phát biểu tại chương trình, Bộ trưởng Bộ Xây dựng cho biết, Chính phủ và các cơ quan, bộ, ngành luôn sẵn sàng lắng nghe, ghi nhận ý kiến đóng góp của các DN để cơ chế chính sách được hoàn thiện tốt hơn. Do đó, Bộ trưởng Phạm Hồng Hà đề nghị các DN có bức xúc, vướng mắc thì nói rõ, đề xuất, thậm chí là hiến kế để các cơ quan xây dựng luật sửa đổi kịp thời.

Thay mặt cộng đồng DN, ghi nhận những nỗ lực về cải thiện điều kiện kinh doanh của Bộ Xây dựng, TS Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch VCCI cho biết, rất nhiều quy định vướng mắc của thực tiễn đã được Bộ lắng nghe và sửa đổi, bãi bỏ kịp thời.

Theo đó, Bộ Xây dựng đã bãi bỏ quy định bán nhà phải qua sàn giao dịch bất động sản; miễn giấy phép xây dựng đối với một số công trình nhỏ hoặc đã có quy hoạch chi tiết; mở rộng quyền cho thuê, cho thuê mua bất động sản hình thành trong tương lai; cho phép người nước ngoài mua, sở hữu nhà tại Việt Nam…

Tuy nhiên, ông Vũ Tiến Lộc cho rằng, tổng thể điều kiện kinh doanh của ngành xây dựng vẫn còn nhiều, nhiều chính sách và việc thực thi của các cán bộ nhà nước chưa đáp ứng được mong muốn của cộng đồng DN như: Chưa có hành lang pháp lý cho condotel; chưa thể chế hoá quy định bảo lãnh thanh toán trong hợp đồng xây dựng; tình trạng quy hoạch treo, điều chỉnh quy hoạch tuỳ tiện vẫn diễn ra; thiếu tính liên thông thủ tục hành chính với các lĩnh vực khác; áp dụng đơn giá định mức chưa phù hợp với thực tiễn; giấy phép xây dựng và thủ tục cấp, điều chỉnh còn phức tạp…

Hiện Bộ Xây dựng đang phụ trách 195 thủ tục hành chính, Bộ cũng đã có kế hoạch cắt giảm điều kiện đầu tư kinh doanh xuống còn 13 ngành, đề xuất bãi bỏ 41,3%, đơn giản hoá 43,7% số điều kiện đầu tư kinh doanh.

Hơn nữa, Bộ Xây dựng đang dự thảo một luật sửa 4 luật về: Xây dựng, nhà ở, kinh doanh bất động sản, quy hoạch đô thị. Vì thế, Bộ trưởng Bộ Xây dựng cho biết sẽ liên tục, thường xuyên lắng nghe các ý kiến, thậm chí nên là các ý kiến nói thẳng nói thật và “gay gắt”.

Còn cơ chế xin-cho

Từ sự cởi mở của lãnh đạo ngành, tại hội nghị, các DN, đại diện hiệp hội ngành nghề đã đưa ra nhiều ý kiến góp ý, đề xuất để tạo thuận lợi cho hoạt động kinh doanh.

Theo các DN, vướng mắc thường gặp nằm trong các nội dung thông tư, có nhiều nội dung mang tính áp đặt, thậm chí còn “cài” các điều kiện nhằm buộc các chủ thể liên quan phải đến “xin” để cơ quan quản lý “cho”. Bởi công tác quản lý nhà nước hiện vẫn còn bị ám ảnh bởi cơ chế quản lý thời bao cấp, luôn ở vị thế quản lý và rất ngại nghe phản biện.

Ngoài ra, theo ý kiến của cộng đồng DN khu vực Đông Nam Bộ được VCCI chi nhánh Vũng Tàu tổng hợp, việc áp dụng và hướng dẫn DN tại các sở, ngành còn chậm và chưa thống nhất. Một số văn bản được ban hành hết sức chi tiết, tỉ mỉ nhưng lại phát sinh rất nhiều quy định thừa, gây tình trạng cồng kềnh trong cải cách.

Bên cạnh những phàn nàn muôn thuở về thủ tục hành chính chồng chéo, rườm rà, ông Nguyễn Quốc Hiệp, Chủ tịch Hiệp hội Nhà thầu xây dựng cho hay, công tác thanh kiểm tra hoạt động đầu tư xây dựng chưa có sự thống nhất giữa các ngành, mỗi ngành đều có thanh tra riêng nên có tình trạng trong một quý có DN phải tiếp đến 5 đoàn thanh kiểm tra khác nhau trong cùng một dự án. Đây là điều trái với yêu cầu của Thủ tướng về việc mỗi năm một DN chỉ phải tiếp thanh tra một lần.

Do đó, TS. Nguyễn Ngọc Long, Phó Chủ tịch Hội Khoa học kỹ thuật cầu đường Việt Nam cho rằng, bên cạnh việc lắng nghe, tiếp thu ý kiến của DN, các cơ quan quản lý cần xây dựng, phát triển năng lực của các chủ thể tham gia, trước hết là khẳng định vai trò, trách nhiệm và yêu cầu với chủ đầu tư. Các bộ, ngành cần tiếp tục kiện toàn, năng lực của cơ quan chức năng với đầu tư xây dựng là lĩnh vực kinh tế – kỹ thuật mang tính chuyên ngành cao.